Το έθιμο της κυρά – Σαρακοστής στο 1ο Τμήμα Προσχολικής Αγωγής
Κοντά στα παιδιά που στερούνται τη σχολική καθημερινότητά τους παραμένει η Προσχολική Αγωγή του Δήμου Χαλανδρίου, με την παραγωγή ψηφιακού παιδαγωγικού υλικού και βίντεο.
Η σκυτάλη στις παιδαγωγούς του 1ου Τμήματος Προσχολικής Αγωγής που με στίχους, τραγούδια, παραμύθια και ζυμώματα που ζωντανεύουν το έθιμο της κυρά – Σαρακοστής.
Την κυρά Σαρακοστή
που ‘ναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν
με αλεύρι και νερό.
Για στολίδι της φορούσαν
στο κεφάλι ένα σταυρό
μα το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό.
Και τις μέρες τις μετρούσαν
με τα πόδια της τα επτά
κόβαν’ ένα τη βδομάδα
μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.
Τα παιδιά μπορούν να ακούσουν και το τραγουδάκι https://youtube.com/watch?v=xn-tbcwe4e0&feature=share
Ζυμώνουμε την κυρά – Σαρακοστή
Υλικά
500 γρ. αλεύρι γ.ο.χ.
200 – 250 ml. νερό
3 κ.σ. αλάτι
Μπαχαρικά (όπως γαρύφαλλο & κόλιανδρο), για τη διακόσμηση
Εκτέλεση
- Βάζουμε όλα τα υλικά σε ένα μεγάλο μπολ, τα πλάθουμε με τα χέρια μας μέχρι να φτιάξουμε ένα σφιχτό ζυμάρι (Προσοχή δεν τρώγεται!)
- Αλευρώνουμε τον πάγκο εργασίας και χωρίζουμε το ζυμάρι σε δύο ίσα μέρη.
- Παίρνουμε το ένα από τα δύο ζυμάρια και με τη βοήθεια του πλάστη το ανοίγουμε.
- Δημιουργούμε με το πατρόν το σχήμα της κυρά – Σαρακοστής και κόβουμε περιμετρικά.
- Με τα ζυμαράκια που έχουν μείνει δημιουργούμε πλάθοντας τα τη ποδιά, το σταυρό και το μαντήλι. Τα τοποθετούμε πάνω στο «σώμα» της κυρά Σαρακοστής.
- Στολίζουμε με διάφορα μπαχαρικά.
- Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς στον αέρα 15-20 λεπτά.
Ένα από τα πιο παλιά έθιμα του Πάσχα
Η κυρά-Σαρακοστή ήταν το ημερολόγιο που χρησιμοποιούσαν για να μετρούν τις εβδομάδες από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και τη Μεγάλη Εβδομάδα, καθώς η κυρά-Σαρακοστή έχει 7 πόδια, ένα για κάθε εβδομάδα της Σαρακοστής.
Στις περισσότερες περιοχές, η κυρά-Σαρακοστή ήταν χάρτινη ζωγραφιά μιας γυναίκας, που έμοιαζε με καλόγρια, με 7 πόδια, σταυρωμένα χέρια σαν να προσεύχεται, ένα σταυρό γιατί πήγαινε στην εκκλησία και χωρίς στόμα γιατί νηστεύει.
Στο τέλος της κάθε εβδομάδας έκοβαν ένα πόδι και το τελευταίο το έκοβαν το Μεγάλο Σάββατο. Αυτό το τελευταίο κομμάτι το δίπλωναν καλά και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο ή καρύδι (περιοχή της Χίου), το οποίο τοποθετούσαν μαζί με άλλα και αυτός που το έβρισκε θεωρούνταν τυχερός. Σε κάποιες περιοχές, το έβδομο πόδι το τοποθετούσαν μες στο ψωμί της Ανάστασης και όποιος το έβρισκε του έφερνε γούρι.
Στον Πόντο, η κυρά-Σαρακοστή ήταν μια πατάτα ή ένα κρεμμύδι που το κρεμούσαν από το ταβάνι και πάνω του είχαν καρφωμένα επτά φτερά κότας, ώστε να αφαιρούν ένα φτερό κάθε εβδομάδα. Εδώ το έθιμο ονομαζόταν «Κουκουράς», ο οποίος ήταν και ο φόβος των παιδιών!
Εκτός από χαρτί, η κυρά-Σαρακοστή μπορεί να φτιαχτεί επίσης από ύφασμα, αλλά και από ζυμάρι.
Προσοχή αυτό το ζυμάρι δεν τρώγεται, είναι όμως ένα ζυμάρι που μοιάζει με τον πηλό ή την πλαστελίνη και διατηρείται για πολύ καιρό.
Ακούμε το παραμύθι και κάνουμε εργασίες
Με τη βοήθεια μας τα παιδιά μπορούν να ακούσουν ένα ωραίο παραμύθι εδώ https://youtu.be/8M1TMvdIF08
Και να συνεχίσουν τη δημιουργία με τα παρακάτω φύλλα εργασίας.
