Το Χαλάνδρι μεταξύ 11 ευρωπαϊκών πόλεων που θα μοιραστούν κοινοτικά κονδύλια ύψους 45 εκατ. ευρώ – Χρηματοδοτείται έργο ανάδειξης του Αδριάνειου Υδραγωγείου
Το Χαλάνδρι συγκαταλέγεται μεταξύ των 11 ευρωπαϊκών πόλεων που επιλέχθηκαν από τη διαχειριστική αρχή των Αστικών Καινοτόμων Δράσεων (UIA) για την υλοποίηση έργων ύψους 45 εκατ. ευρώ που αφορούν τον πολιτισμό και την πολιτιστική κληρονομιά, την ποιότητα του αέρα, την κυκλική οικονομία και τις δημογραφικές αλλαγές.
Η πρόκριση της αίτησης χρηματοδότησης του Δήμου Χαλανδρίου μεταξύ 222 αιτήσεων από 23 κράτη – μέλη συνιστά μεγάλη επιτυχία για το Δήμο Χαλανδρίου που θα λάβει ποσό μεγαλύτερο των 3 εκατ. ευρώ για ένα φιλόδοξο και οραματικό έργο που αφορά στην ανάδειξη του Αδριάνειου Υδραγωγείου ως αναπόσπαστο κομμάτι μιας σημαντικής πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς και την αρμονική ένταξή του στη σύγχρονη ζωή των Χαλανδραίων. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο εγχείρημα σε σχέση με το Αδριάνειο Υδραγωγείο που αποτελεί μοναδικό τεχνολογικό επίτευγμα της αρχαιότητας, που στο παρελθόν συγκέντρωνε τα νερά της Πάρνηθας και της Πεντέλης για να υδροδοτήσει τη ρωμαϊκή συνοικία που ήταν στην Αθήνα, κοντά στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, καταλήγοντας στην Πλατεία Δεξαμενής στο Κολωνάκι. Οι εργασίες για την κατασκευή του υδραγωγείου ξεκίνησαν το 125 μ.Χ. από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό και ολοκληρώθηκαν το 140 μ.Χ. από τον διάδοχό του, Αντωνίνο Πίο.
Από την Τετάρτη 8 Ιουλίου 2020 ο Δήμος Χαλανδρίου συγκαταλέγεται ανάμεσα στις 82 πόλεις της Ευρώπης και στις 4 της Ελλάδας, που από το 2015 και σε 5 προσκλήσεις του Προγράμματος UIA (Urban Innavative Actions) χρηματοδοτήθηκαν για τις καινοτόμες δράσεις που παρουσίασαν.
Πέρα από την πρόταση του Χαλανδρίου, στη χρηματοδότηση του προγράμματος UIA εντάχθηκαν 10 ακόμα έργα από τις Βρυξέλλες, τη Γάνδη και το Leiedal (Βέλγιο), τη Σόφια (Βουλγαρία), τη Βουδαπέστη (Ουγγαρία), τη Φερράρα και τη Βερόνα (Ιταλία), το Tilburg (Κάτω Χώρες), το Κόζιτσε (Σλοβακία) και την Αλμερία (Ισπανία). Για την υλοποίησή τους θα εκταμιευτούν περισσότερα από 45 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, όπως ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το γαλλικό περιφερειακό συμβούλιο Hauts-de-France, ως διαχειριστική αρχή των Αστικών Καινοτόμων Δράσεων (UIA).
Υποδεχόμενος τα καλά νέα της ένταξης του Χαλανδρίου στο πρόγραμμα UIA, ο δήμαρχος Χαλανδρίου Σίμος Ρούσσος σημείωσε χαρακτηριστικά: «Με μεγάλη ικανοποίηση και χαρά υποδεχτήκαμε τη σημερινή ανακοίνωση για την πρόκριση της πρότασης που κατέθεσε ο Δήμος Χαλανδρίου μαζί με επτά (7) εταίρους -μεταξύ των οποίων η ΕΥΔΑΠ, το Πάντειον Πανεπιστήμιο και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής- για μια παρέμβαση τεράστιας σημασίας για την πολιτιστική κληρονομιά, όχι μόνο του Χαλανδρίου, μιας και το Αδριάνειο Υδραγωγείο αποτελεί ένα υπερτοπικό σημείο αναφοράς. Μας χαροποιεί ακόμα περισσότερο το γεγονός ότι η πρόταση που καταθέσαμε επιλέγει μεταξύ 222 προτάσεων από 23 κράτη – μέλη. Για μια ακόμη φορά, το Χαλάνδρι, μοναδική πόλη σε όλη την Ελλάδα, επιλέγεται για τη συμμετοχή σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα τόσο μεγάλης εμβέλειας. Αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους τους ανθρώπους που συνέβαλαν ο καθένας από τη θέση του στην αποτελεσματική τεκμηρίωση της πρότασής μας. Προσδοκώ ότι το αποτέλεσμα της φιλόδοξης και οραματικής πρότασης θα είναι τέτοιο που θα δικαιώσει την επιλογή μας να αναδείξουμε το Αδριάνειο Υδραγωγείο».
Την εξαιρετική σημασία του προγράμματος UIA εξήρε η Επίτροπος Ελίζα Φερέιρα, αρμόδια για τη συνοχή και τις μεταρρυθμίσεις, δηλώνοντας: «Σήμερα η ΕΕ βοηθά 11 επιπλέον πόλεις να μετατρέψουν τις ιδέες τους σε λύσεις που αλλάζουν την ζωή των πολιτών. Οι πόλεις αυτές θα μας δείξουν τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αντιμετωπιστούν ζητήματα που εκτιμώνται ιδιαίτερα από τους πολίτες, όπως η ποιότητα του περιβάλλοντός τους, και θα αποτελέσουν παραδείγματα που μπορούν να αναπαραχθούν σε όλη την ΕΕ».
Η πρόταση του Χαλανδρίου
Η πρόταση του Δήμου Χαλανδρίου φέρει τον τίτλο: “Κρυμμένες Πολιτιστικές Ταυτότητες που επανεμφανίζονται μέσα από δίκτυα νερού” (Cultural Hidden Identities ReAppear through Networks of Water – CULTURAL H.ID.RAN.T) και περιλαμβάνει τα παρακάτω:
Η περιοχή του Χαλανδρίου είναι γνωστό ότι κατοικείται από την Αρχαιότητα έχοντας αφήσει το στίγμα της στο διάβα τουλάχιστον 25 αιώνων. Ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας του έχει να κάνει με την ύπαρξη του νερού και τη διαχείριση του μέσα στην ευρύτερη γεωγραφική λεκάνη της Βόρειας Αθήνας. Η ύπαρξη νερού στην τοποθεσία του Χαλανδρίου αποτέλεσε σημαντικό λόγο για την ύπαρξη και την ανάπτυξη του.
Ταυτόχρονα το μεγαλύτερο μνημείο του αρχαίου κόσμου που υπάρχει στην πόλη σχετίζεται με αυτό. Το Αδριάνειο Υδραγωγείο ένα τεράστιο υπόγειο έργο που κατασκευάστηκε την εποχή του αυτοκράτορα Ανδριανού είχε σκοπό να τροφοδοτεί την πόλη της Αθήνας με νερό υδρομαστεύοντας μία τεράστια περιοχή που ξεκίναγε από τις παρυφές της Πάρνηθας με κλάδους που παραλάμβαναν νερά και από την Πεντέλη. Η ύπαρξη αυτή του Αδριάνειου Υδραγωγείου που περνάει μέσα από την πόλη (Συνοικισμός – Αγ, Βαρβάρα – Κάτω Χαλάνδρι) – για να συνεχίσει την πορεία του μέχρι το Κολωνάκι σηματοδοτεί αυτή την ιστορική σχέση της πόλης
Η πρόταση του Δήμου Χαλανδρίου χρησιμοποιεί ως πρεσβευτή το νερό ενός αρχαίου έργου για να αναδείξει πέρα από το ίδιο το μνημείο και ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης που βρίσκεται θαμμένη μαζί με το υδραγωγείο. Επιχειρεί να διαμορφώσει ένα διαφορετικό περιβάλλον που στις συνθήκες της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης του σήμερα να απαντάει στις πιέσεις της υπάρχουσας τοπικής ανάπτυξης αναδεικνύοντας αυτή την πολιτιστική σχέση ως απαραίτητη για την ποιότητα ζωής των κατοίκων της.
Για τον σκοπό αυτό το CULTURAL H.ID.RAN.T εντάσσει τρεις δράσεις στον σχεδιασμό του:
- Ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της σχέσης της πόλης με το νερό, την αρχειοθέτηση της υπάρχουσας πληροφορίας, την ψηφιοποίησή της και τη χρησιμοποίησή της ως τμήμα της ταυτότητας της πόλης
- Ανάδειξη του ίδιου του μνημείου του υδραγωγείου μέσω της διανομής του κοινού αγαθού που περιέχει, του νερού, στην κοινότητα και τη δημιουργία μιας αλληλέγγυας κοινότητας νερού στην κοινότητα
- Ανάπλαση 8.500 τ.μ. που αφορούν τη σύνδεση του σημαντικότερου σημείου του Αδριάνειου στην περιοχή του Συνοικισμού με το κέντρο της πόλης μέσω της παραρεμάτιας ζώνης και την κατασκευή δικτύου άρδευσης μήκους 5km.
Οι εταίροι του προγράμματος:
- Δήμος Χαλανδρίου δικαιούχος του προγράμματος υπεύθυνη αστική αρχή
- ΕΥΔΑΠ ΑΕ
- Εφορεία Αρχαιοτήτων Ανατολικής Αττικής
- Ινστιτούτο Περιφερειακής Ανάπτυξης – Πάντειο Πανεπιστήμιο
- Αρχιτεκτονικό Γραφείο «Θύμιος Παπαγιάννης και Συνεργάτες ΑΕ»
- Mediterranean Institute of nature and Anthropos (MEDINA)
- ΑΜΚΕ «Όχι Παίζουμε»
- Συνεταιρισμός Εργαζομένων Μηχανικών COMMONSPACE
Από την τοπική κοινωνία θα συμμετάσχουν και θα συνδιαμορφώσουν το πρόγραμμα οι παρακάτω φορείς:
- Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος και Ρεματιάς Πεντέλης- Χαλανδρίου
- Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Δήμου Χαλανδρίου
- 2ο – 3ο – 6ο 7ο – 8ο Γυμνάσιο Χαλανδρίου
- 2ο – 3ο – 4ο Λύκειο Χαλανδρίου
Η επίσημη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το πρόγραμμα ΕΔΩ.