Λέσχη Ανάγνωσης Βιβλιοθήκης Αετοπουλείου, Τετάρτη 16 Μαρτίου 2011
Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο |
ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΑΕΤΟΠΟΥΛΕΙΟΥ
Για τον Μάρτιο επιλέξαμε να διαβάσουμε: |
«Παραμύθια του Κάτω Κόσμου» και «Ελληνόφωνα παραμύθια από την Κάτω Ιταλία» |
(εκδόσεις: Απόπειρα) |
επιμέλεια: Δημήτρης Προύσαλης |
|
επόμενη συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης, |
την Τετάρτη 16 Μαρτίου 2011, ώρα 18:30 |
στο Βιβλιοπωλείο «Μικρός Κοραής» |
|
(Παπάγου 7 & Αριστοφάνους, τηλ. 210 6890 321) |
|
Μαζί μας ο εκπαιδευτικός – αφηγητής λαϊκών παραμυθιών Δημήτρης Προύσαλης. |
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΡΟΥΣΑΛΗΣ
Ο Δημήτρης Προύσαλης γεννήθηκε στην Ολλανδία. Σπούδασε Παιδαγωγικά, Βιβλιοθηκονομία, και μετεκπαιδεύτηκε στην Ειδική Αγωγή. Από το 1988 εργάζεται ως δάσκαλος. Ασχολείται με τη μελέτη, ανάλυση, συλλογή και καταγραφή του λαϊκού παραμυθιού από το 1999. Έχει μαθητεύσει σε σεμινάρια μυθοπλασίας, την τέχνη της αφήγησης, για την παιδαγωγική και θεραπευτική προσέγγιση του παραμυθιού. Έχει πραγματοποιήσει εκδόσεις, δημοσιεύσεις, εισηγήσεις σε συμπόσια και διεθνή συνέδρια με θέμα το λαϊκό παραμύθι και τη δύναμη της αφήγησης, και έχει συντονίσει εργαστήρια ύστερα από προσκλήσεις μορφωτικών οργανισμών και σχολικών συμβούλων. Έχει επιμεληθεί τα πρακτικά διημερίδας με θέμα «Κουβεντιάζοντας για τα παραμύθια» και τη συλλογή Παραμύθια του Κάτω Κόσμου (Απόπειρα, 2007). Το 2003 τιμήθηκε με το βραβείο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου για τη συμβολή του στην προώθηση του παιδικού και εφηβικού βιβλίου και της φιλαναγνωσίας. Είναι μέλος του Κέντρου Μελέτης και Διάδοσης Μύθων και Παραμυθιών και του ΠΟΦΑ (Πανελλήνιος Όμιλος Φίλων της Αφήγησης).
Ελληνόφωνα παραμύθια από την Κάτω Ιταλία
Πρόλογος, Επιμέλεια, Σημειώσεις: Δημήτρης Προύσαλης
Μετάφραση:
Λένα Ταχμασίδου, Σοφία Παινέση, Χαρούλα Βαρδακούλια, Ευγενία Αποστόλου
Εκδόσεις Απόπειρα/ Σειρά: Του Κόσμου τα Παραμύθια, αρ. 28
Είναι μεγάλη η χαρά να ανακαλύπτεις δρόμους που φέρνουν στο φως κοινά στοιχεία τού ψυχικού κόσμου του ανθρώπου αλλά και του πολιτισμού του, όπως αυτά αποτυπώνονται μέσα από το συμβολικό λόγο των λαϊκών ιστοριών και καταγράφονται στις συλλογές των μελετητών.
Για μια ακόμη φορά η Απόπειρα πρωτοτυπεί στην έκδοση παραμυθιακής συλλογής, δίνοντας στο αναγνωστικό κοινό μια ξεχωριστή ευκαιρία να έρθει σε επαφή με υλικό σπάνιο και σημαντικό, που αφορά ένα κομμάτι του ελληνισμού εκτός της ελλαδικής επικράτειας, μακρινού γεωγραφικά μα και τόσο κοντινού μας, μέσα από τα παραμύθια του, που κινήθηκαν σε κοινούς αφηγηματικούς άξονες με την εντός Ελλάδας μυθοπλαστική δημιουργία.
Πρόκειται για υλικό από τους ελληνόφωνους της Κάτω Ιταλίας, τόσο της Απουλίας όσο και της Καλαβρίας, που δεν έχει κυκλοφορήσει ξανά στη χώρα μας. Τα λαϊκά παραμύθια της συλλογής προέρχονται από 4 διαφορετικές πηγές: (1) Τα 3 πρώτα είναι από τα σπανιότερα, καθώς είναι από την περιοχή Γκρετσία Σαλεντίνα της Απουλίας, δημοσιευμένα στην πρώτη σειρά Collection de monuments pour servir a létude de la langue neo-hellénique, αρ. 14: Chansons et contes populaires de la Calabre, έκδοσης του 1870 στο Παρίσι, σε δίγλωσση έκδοση, γκρίκο-γαλλικά, από τον Emile Legrand, γνωστό μεγάλο νεοελληνιστή, καθηγητή της νεοελληνικής γλώσσας στη Σχολή Ζωντανών Ανατολικών Γλωσσών του Παρισιού. (2) Ακολουθεί ένα σύνολο 19 παραμυθιών και μιας παράδοσης από την εξαιρετική έκδοση Testi neogreci di Calabria [Νεοελληνικά κείμενα της Καλαβρίας] (Συλλογή Κειμένων, αρ. 14) των Giuseppe Rossi Taibbi και Girolamo Caracausi, έκδοση του Σικελικού Ινστιτούτου Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο Παλέρμο το 1959, υπό τη διεύθυνση του νεοελληνιστή Bruno Lavagnini. (3) Στη συνέχεια, είναι 7 παραμύθια από την επίτομη έκδοση του Paolo Stomeo Racconti greci inediti di Sternatia [Ανέκδοτα ελληνικά παραμύθια της Στερνατίας]. (4) Η συλλογή κλείνει με μια ιστορία που συμπεριλαμβάνεται στον φάκελο υλικού τρίγλωσσης έκδοσης (ιταλικά-γκρίκο-νεοελληνικά) ποικίλου περιεχομένου για τους μαθητές των σχολείων του Καστρινιάνο ντι Γκρέτσι με τίτλο To griko sti skola [Τα γκρίκο στο σχολείο], που επιμελήθηκε η Maria Ada Nucita Stefanelli.
Θεωρήθηκε αυτονόητο χρέος η έκδοση να περιλαμβάνει και δείγματα κειμένων στην πρωτότυπη γλώσσα, προκειμένου ο σύγχρονος αναγνώστης να έχει μια γεύση από αυτόν τον εκφραστικό πλούτο, ενώ συνοδεύεται από Πρόλογο του επιμελητή, για την άγνωστη ιστορία των ελληνόφωνων της Ιταλίας, εξαντλητικά σχόλια στις Σημειώσεις, που τοποθετούν τα παραμύθια μέσα στον ελληνικό και ευρωπαϊκό παραμυθιακό λόγο, και φυσικά Βιβλιογραφία.
Η Τιτίκα Δημητρούλια γράφει στην Καθημερινή για το βιβλίο: Γκρεκάνικα παραμύθια (Καθημερινή 16.11.2008)
Παραμύθια του Κάτω Κόσμου
Επιμέλεια, Μετάφραση: Δημήτρης Προύσαλης
Εκδόσεις Απόπειρα
Μπορεί η τρέλα να νικήσει το θάνατο; Από πότε ο Χάρος κουφάθηκε; Ήταν πάντα σκληρόκαρδος ή μήπως κάποτε ήταν αλλιώτικος; Ωφελούν οι κουμπαριές με το θάνατο και πού μπορεί να προσβλέπει κάποιος; Πώς παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στη γη; Μπορεί ο θάνατος να έρθει σαν μαδημένος κόκορας; Ποια ήταν η μέρα που η γυναίκα πήρε την απόφαση να πεθαίνουν για πάντα οι άνθρωποι στον κόσμο; Μπορεί μια καθυστερημένη επίδοση μηνύματος να φέρει την καταστροφή; Πώς δοκιμάζεται μια αγάπη ή μια σχέση ζωής μπροστά στο επερχόμενο τέλος; Η επιθυμία για παιδιά μπορεί να αλλάξει την όψη του κόσμου; Γιατί ο θάνατος θεωρείται δικαιότερος από τον Θεό; Είναι προτιμότερος ο θάνατος της πέτρας ή ο θάνατος της μπανάνας; Μπορεί κάποιος να κάνει συμφωνίες με τον Χάρο; Είναι δυνατό ένας σιδεράς να διαλέξει την ώρα που θα πεθάνει και με ποιο τίμημα; Τι είναι αυτό που χωρίζει τη ζωή από το θάνατο;
Αυτά και πολλά άλλα παραμύθια και μυθικές ιστορίες από τις προφορικές παραδόσεις των λαών όλου του κόσμου, με χιουμοριστική αλλά και φιλοσοφική διάθεση έρχονται να εξηγήσουν ένα φαινόμενο από τον κύκλο της ζωής, να εκφράσουν την ανάγκη για την προσέγγισή του και να φωτίσουν πλευρές μιας σχέσης που σημαδεύει τους ανθρώπους αλλά είναι δυνατό να ειδωθεί κι αλλιώς.