Λέσχη Ανάγνωσης Βιβλιοθήκης Αετοπουλείου, Τετάρτη 18 Μαρτίου 2009
 |
Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο |
ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΟΣ
Για το Μάρτιο επιλέξαμε να διαβάσουμε έργα του |
Εμμανουήλ Ροΐδη |
|
|
H βιβλιοθήκη του Αετοπούλειου προτείνει βιβλιογραφία για τον Εμμανουήλ Ροΐδη και τα |
|
μέλη της ΛΑΒΑ επιλέγουν να διαβάσουν και να συζητήσουν στην |
|
επόμενη συνάντηση της Λέσχης Ανάγνωσης, |
την Τετάρτη 18 Μαρτίου 2009, 18:30 |
στο βιβλιοπωλείο «Μικρός Κοραής» |
(Παπάγου 7 & Αριστοφάνους, Χαλάνδρι τηλ. 210 6890321) |
|
Μαζί μας θα είναι ο συγγραφέας Νίκος Δήμου |
Εμμανουήλ Ροΐδης (1836 – 1904)
Ο Εμμανουήλ Ροΐδης γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου και ήταν γόνος αριστοκρατικής εμπορικής οικογένειας από τη Χίο. (Η οικογένειά του εγκατέλειψε το νησί μετά την καταστροφή του 1822). Πατέρας του ήταν ο Δημήτριος Ροΐδης και μητέρα του η Αιμιλία Ροδοκανάκη. Το 1841 ο πατέρας του διορίστηκε διευθυντής μεγάλου εμπορικού οίκου και στη συνέχεια έλαβε τη θέση του Έλληνα γενικού προξένου στη Γένοβα, έτσι ο Ροΐδης πέρασε εκεί οχτώ απ τα χρόνια της παιδικής του ηλικίας και ήρθε σε επαφή με τα κηρύγματα της Γενοβέζικης επανάστασης του 1848 – 1849. Το 1849 επέστρεψε στην Ερμούπολη και φοίτησε στο ελληνοαμερικανικό λύκειο του Χ. Ευαγγελίδη. Εκεί ασχολήθηκε με τη συγγραφή και γνωρίστηκε με το Δημήτριο Βικέλα, με τον οποίο εξέδωσαν, μαθητές ακόμη, το χειρόγραφο περιοδικό Μέλισσα.
Το 1855 έφυγε για σπουδές στη Γερμανία και παρακολούθησε μαθήματα φιλολογίας και φιλοσοφίας στο Βερολίνο. Στο Βερολίνο τον οδήγησε παράλληλα και η ανάγκη θεραπείας της βαρηκοΐας του, η οποία διαγνώστηκε κατά την παραμονή του στη Σύρο και από την οποία υπέφερε μέχρι το τέλος της ζωής του. Το 1857 διέκοψε τις σπουδές του, στράφηκε στο εμπόριο και ταξίδεψε στην Ευρώπη, τις παραδουνάβιες Ηγεμονίες και την Αίγυπτο. Ως το 1862 έζησε με την οικογένειά του στη Ρουμανία, επισκεπτόμενος όμως την Αθήνα κατά περιόδους. Το 1860 δημοσίευσε στην Αθήνα την τετράτομη μετάφραση του έργου του Chateaubriand Itineraire (Σατωβριάνδου Οδοιπορικόν). Από το 1862 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα και αφοσιώθηκε στη συγγραφή. Το χειμώνα του επόμενου χρόνου ταξίδεψε με την οικογένειά του στο Κάιρο, όπου πέθανε ο πατέρας του. Ο Ροΐδης επέστρεψε στην Αθήνα μαζί με τη μητέρα του και ο αδελφός του Νικόλαος ανέλαβε την οικογενειακή επιχείρηση στη Ρουμανία.
Το 1866 εξέδωσε την Πάπισσα Ιωάννα, ένα μυθιστόρημα, με το οποίο σατίριζε την σύγχρονή του πολιτική, κοινωνική και εκκλησιαστική πραγματικότητα έχοντας ως πρόσχημα τη μελέτη των ηθών της μεσαιωνικής ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Η Πάπισσα Ιωάννα γνώρισε μεγάλη επιτυχία, εκδόθηκε πολλές φορές και μεταφράστηκε σε πολλές ξένες γλώσσες, όμως κρίθηκε σκανδαλώδης από την Εκκλησία και προκάλεσε τον αφορισμό του Ροΐδη από την Ιερά Σύνοδο. Εκείνη την περίοδο η ανθηρή οικονομική του κατάσταση τού επιτρέπει να κάνει κοσμική ζωή, ενώ παράλληλα ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία (διευθυντής της γαλλόφωνης εφημερίδας La Grèce το 1870, και συντάκτης των L Indépendance Hellénique, Times, Journal de Debats).
Το 1873 έχασε ολόκληρη την περιουσία του στα Λαυρεωτικά (κατείχε μετοχές στο Χρηματιστήριο). Το 1875 άρχισε (μαζί με τον Θ. ʼννινο) την έκδοση της σατιρικής και πολιτικής εφημερίδας Ασμοδαίος, με την οποία κατέδειξε τα κακώς κείμενα της πολιτικής ζωής του καιρού του, μέσα από τα σατιρικά άρθρα που δημοσίευε με το ψευδώνυμο Θεοτούμπης. Στη δεκαετία 1880-1890 ανέλαβε τη σύνταξη πολιτικών επιθεωρήσεων στην εφημερίδα Ώρα (όργανο του κόμματος του Χαριλάου Τρικούπη). Ήδη το 1878 είχε αρχίσει να δημοσιεύσει το λιβελογράφημα εναντίον του Θεόδωρου Δηλιγιάννη Γενηθήτω φως. Από το 1880 ως το 1895 υπήρξε έφορος της Εθνικής Βιβλιοθήκης, όπου άφησε σημαντικό έργο, εμπλουτίζοντάς την με 100.000 νέους τίτλους και 1500 μεσαιωνικά χειρόγραφα (απολύθηκε ως τρικουπικός από τον Δηλιγιάννη). Τότε ο Ροΐδης λόγω της οικονομική ένδειας στην οποία βρισκόταν, αποσύρθηκε από την έντονη κοσμική ζωή.
Η ενασχόλησή του με το διήγημα ξεκίνησε γύρω στο 1876, ωστόσο έγραψε τα περισσότερά του διηγήματα στη δεκαετία 1891-1901. Υπήρξε μέλος της συντακτικής επιτροπής των περιοδικών Εστία και Παρνασσός από την ίδρυσή τους το 1876 και 1877 αντίστοιχα. Ήδη από το 1885 χρονολογείται η στροφή του ενδιαφέροντός του προς το γλωσσικό ζήτημα (σημειώνονται τα έργα του Το ταξίδι του Ψυχάρη και Τα είδωλα (1893). Στο γλωσσικό ζήτημα ο Ροΐδης τάχθηκε θεωρητικά υπέρ της δημοτικής που θα προερχόταν από τον βαθμιαίο καθαρισμό της καθαρεύουσας. Επίσης δημοσίευσε λογοτεχνικές μεταφράσεις και κριτικά δοκίμια λογοτεχνίας, αισθητικής, ζωγραφικής και μουσικής. Πέθανε από καρδιακή προσβολή στην Αθήνα το 1904.
Εργογραφία
Μυθιστορήματα
Πάπισσα Ιωάννα (1866)
Διηγήματα
Ιστορία ενός σκύλου (1893)
Ιστορία μιας γάτας (1893)
Ιστορία ενός αλόγου (1894)
Ψυχολογία Συριανού συζύγου (1894)
Η μηλιά (στη δημοτική) (1895)
Το παράπονο ενός νεκροθάπτου (1895)
Μελέτες, κείμενα
Περί συγχρόνου εν Ελλάδι κριτικής (1877)
Περί συγχρόνου ελληνικής ποιήσεως (1877)
Τα Κείμενα (1877)
Γεννηθήτω φως (1879)
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης (1879)
Η Εθνική Βιβλιοθήκη εν έτει 1880 (1885)
Πάρεργα, επιμ. Δ. Ι. Σταματόπουλος (1885)
Το ταξίδι του Ψυχάρη (1888)
Τα Είδωλα (1893)
Μεταφράσεις
Σατωβριάνδου Οδοιπορικόν. Από Παρισίων εις Ιεροσόλυμα και από Ιεροσολύμων εις Παρισίους. (1860)
Μακώλεϋ Ιστορία της Αγγλίας – 7 τόμοι
Ποιήματα του Εντγκαρ ʼλαν Πόε
Ιστορία της Αγγλικής λογοτεχνίας
Συλλογές
Διηγήματα
Συριανά διηγήματα
ʼπαντα – 7τομη έκδοση (1911-1914)
ʼπαντα – 4τομη έκδοση (1940)
Εμμανουήλ Ροΐδης (1952)
ʼπαντα – 2τομη έκδοση (1955)